Σε μια χώρα που διαθέτει τις κλιματολογικές και εδαφολογικές συνθήκες για την παραγωγή πληθώρας φρούτων και λαχανικών, το 2015 δαπανήθηκαν 731,27 εκατ. για την εισαγωγή προϊόντων της κατηγορίας αυτής. Και σίγουρα η δαπάνη αυτή δεν αφορά μόνον εξωτικά φρούτα, όπως ανανάδες και μπανάνες, αλλά και… ντομάτες. Το 2015, την ίδια δηλαδή χρονιά που σημαδεύθηκε από έντονες πολιτικές ανακατατάξεις και οικονομικές αναταράξεις, οι Ελληνες μείωσαν τη δαπάνη κατά 10,5% για την εισαγωγή γαλακτοκομικών προϊόντων, δηλαδή βασικών τροφίμων, και πλήρωσαν πολύ περισσότερα σε σύγκριση με το 2014 για την αγορά τηλεφώνων, αυτοκινήτων και… χρυσού!
Τα στοιχεία
Αν μη τι άλλο, για μία ακόμη χρονιά στα στοιχεία για τις εισαγωγές αποτυπώνεται αφενός το παραγωγικό μοντέλο στην Ελλάδα, με κύριο χαρακτηριστικό τις μη επαρκείς ακόμη επενδύσεις στον δυναμικό αγροτοδιατροφικό τομέα και αφετέρου τις καταναλωτικές τάσεις που επικράτησαν τη δύσκολη περυσινή χρονιά, καθώς σε πρώτη φάση μοιάζουν τουλάχιστον οξύμωρες, δεδομένων των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων, οι οποίοι ειδικά το πρώτο διάστημα μετά την επιβολή τους ήταν εξαιρετικά αυστηροί.
Σύμφωνα, λοιπόν, με τα στοιχεία του Πανελλήνιου Σύνδεσμου Εξαγωγέων (ΠΣΕ), το 2015 η αξία των εισαγωγών αγαθών (εξαιρουμένης της αξίας των πλοίων) στην Ελλάδα ανήλθε σε 40,98 δισ. ευρώ, καταγράφοντας υποχώρηση κατά 8,8%. Η μείωση αυτή δεν οφείλεται στο γεγονός ότι η χώρα κατάφερε να γίνει αυτάρκης σε ορισμένα προϊόντα και έτσι μείωσε τις εισαγωγές. Οφείλεται κατά κύριο λόγο στην υποχώρηση των διεθνών τιμών του πετρελαίου, με συνέπεια τη μείωση της αξίας εισαγωγών των πετρελαιοειδών κατά 31,2%, στα 10,11 δισ. το 2015 από 14,71 δισ. το 2014.
Την ίδια ώρα, τα στοιχεία δείχνουν αύξηση της αξίας εισαγωγών για φρούτα και λαχανικά κατά 10,3% το 2015 σε σύγκριση με το 2014. Μάλιστα, οι εισαγωγές φρούτων κατατάσσονται ψηλά, στη 16η θέση, κάτι που έχει τρεις πιθανές ερμηνείες: Πρώτη και λιγότερο πιθανή, ότι οι Ελληνες καταναλωτές στράφηκαν στην υγιεινή διατροφή. Δεύτερον, οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ αγοράζουν σε καλύτερες τιμές εισαγόμενα κηπευτικά.
Τρίτον, σε ορισμένες περιπτώσεις η εγχώρια παραγωγή έχει μειωθεί, αφενός διότι αρκετοί αγρότες τα προηγούμενα χρόνια αντικατέστησαν τις καλλιέργειές τους με φωτοβολταϊκά πάνελ, ενώ την ίδια ώρα το κράτος δεν παρέχει κίνητρα για την επέκταση των υδροπονικών καλλιεργειών.
Στην 8η θέση του καταλόγου των κυριότερων προϊόντων που εισάγει η Ελλάδα βρίσκονται τα κρέατα, με την αξία των εισαγωγών της εν λόγω κατηγορίας να διαμορφώνεται το 2015 σε 1,07 δισ. Ο λόγος; Αν και η χώρα διαθέτει ένα από τα πιο πλούσια ζωικά κεφάλαια σε αιγοπρόβατα, οι καταναλωτές προτιμούν το χοιρινό και το μοσχαρίσιο κρέας, με τις ανάγκες να καλύπτονται από την εγχώρια παραγωγή σε ποσοστό περίπου 20%.
Η συρρίκνωση της εγχώριας βιοτεχνίας ενδυμάτων, είτε διότι τη θέση τους πήραν πολυεθνικές αλυσίδες είτε διότι ελληνικές επιχειρήσεις του κλάδου μετέφεραν την παραγωγική τους δραστηριότητα εκτός Ελλάδας, έχει ως συνέπεια τα είδη ένδυσης να αποτελούν το τέταρτο κυριότερο προϊόν που εισάγουμε. Το 2015 η αξία των εισαγωγών ενδυμάτων ανήλθε σε 1,41 δισ. ευρώ, κάτι λιγότερο από την αξία των εισαγωγών αυτοκινήτων. Τι άλλο επίσης εισάγει η Ελλάδα, ενώ κάλλιστα θα μπορούσε να έχει επαρκή εγχώρια παραγωγή; Υφάσματα, με την αξία των εισαγωγών να ανέρχεται το 2015 σε πάνω από μισό δισ., λιπάσματα (266 εκατ.), αλλά και ψάρια (374 εκατ.).
Η φτώχεια θέλει καλοπέραση
Φόβος για «κούρεμα» καταθέσεων ή απλώς επικράτηση της αντίληψης ότι η φτώχεια θέλει καλοπέραση; Τα στοιχεία των εισαγωγών έρχονται πάντως να επιβεβαιώσουν τα όσα συνέβαιναν λίγο πριν και κατά τις πρώτες ημέρες επιβολής των capital controls. Ετσι, το 2015 παρατηρείται αύξηση της αξίας των εισαγωγών αυτοκινήτων κατά 3,8%, των τηλεφωνικών συσκευών κατά 13,2%, των ηλεκτρονικών υπολογιστών κατά 14%, των ειδών ταξιδίου κατά 8%, των υποδημάτων κατά 5,4%, αλλά και των αρωμάτων κατά 3,9%. Η αξία εισαγωγών της τελευταίας κατηγορίας διαμορφώθηκε το 2015 σε 702 εκατ. ευρώ. Εντύπωση προκαλεί η αύξηση εισαγωγών μη νομισματικού χρυσού (που θεωρείται δηλαδή τιμαλφές και όχι χρηματοοικονομικό στοιχείο). Η αξία των εισαγωγών χρυσού, αν και χαμηλή ως απόλυτη αξία, διαμορφώθηκε το 2015 σε 7,23 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, είναι αυξημένη κατά 84,6% σε σύγκριση με το 2014.
