Νόσος Αλτσχάιμερ: Απλή εξέταση μπορεί να αποκαλύψει τον κίνδυνο – Ο ευαίσθητος βιοδείκτης

Θα μπορούσε μια απλή εξέταση ούρων να αποκαλύψει εάν κάποιος πάσχει από νόσο Αλτσχάιμερ σε πρώιμο στάδιο; Αυτό υποστηρίζει μια νέα μελέτη, που «δείχνει» το μεθανικό οξύ ως ευαίσθητο βιοδείκτη ούρων, ικανό να αποκαλύψει τη νόσο Αλτσχάιμερ σε πρώιμο στάδιο. Τα νέα ερευνητικά ευρήματα δημοσιεύονται στο Frontiers in Aging Neuroscience.

Πρόκειται για μια σημαντική επιστημονική εξέλιξη, καθώς το μεγαλύτερο διαγνωστικό μειονέκτημα της νόσου Αλτσχάιμερ έως τώρα ήταν ότι δεν μπορεί να εντοπιστεί έγκαιρα, παρά μόνο όταν υπάρχουν εμφανή συμπτώματα, οπότε και είναι πλέον αργά για την αποτελεσματική διαχείριση της νόσου.

Οι τρέχουσες διαγνωστικές μέθοδοι είναι δαπανηρές και ακατάλληλες για προληπτικό έλεγχο ρουτίνας. Κάποιες εκθέτουν τον ασθενή σε ακτινοβολία, ενώ άλλες απαιτούν επεμβατικές αιμοληψίες ή οσφυονωτιαία παρακέντηση, γεγονός που μπορεί να είναι δυσάρεστο και αποθαρρυντικό για τους ασθενείς.

«Η νόσος Αλτσχάιμερ είναι μια συνεχής και σιωπηλή χρόνια ασθένεια, που σημαίνει ότι μπορεί να αναπτυχθεί και να διαρκέσει για πολλά χρόνια πριν υπάρξει εμφανής γνωστική εξασθένηση», είπαν οι συγγραφείς. «Η πρώιμη διάγνωση, πριν σημειωθούν αντιληπτά συμπτώματα, θα μπορούσε να είναι καθοριστική για τη μετέπειτα παρέμβαση και αντιμετώπιση της νόσου. Ως εκ τούτου, η μεγάλης κλίμακας προσυμπτωματικός έλεγχος για πρώιμο στάδιο της νόσου του Αλτσχάιμερ είναι απαραίτητος, ειδικά για τους ηλικιωμένους».

Το μεθανικό οξύ κλειδί στην αντιμετώπιση της νόσου

Προγενέστερες μελέτες είχαν διαπιστώσει ότι μια οργανική ένωση, η φορμαλδεΰδη, θα μπορούσε να λειτουργήσει ως βιοδείκτης ούρων για τη διάγνωση της νόσου Αλτσχάιμερ. Ωστόσο, υπήρχε ακόμη περιθώριο βελτίωσης. Στη νέα μελέτη, οι ερευνητές επικεντρώθηκαν κυρίως στο μεθανικό οξύ, ένα μεταβολικό προϊόν της φορμαλδεΰδης, για να δουν εάν είχε καλύτερη απόδοση ως βιοδείκτης.

Εξέτασαν συνολικά 574 ανθρώπους, που ήταν είτε υγιείς, με φυσιολογική γνωστική λειτουργία, είτε είχαν διαφορετικούς βαθμούς εξέλιξης της νόσου, που κυμαίνονταν από υποκειμενική γνωστική έκπτωση έως πλήρη ασθένεια. Οι συμμετέχοντες υποβλήθηκαν σε εξετάσεις αίματος, ούρων, αλλά και ψυχολογική αξιολόγηση.

Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τα επίπεδα μεθανικού οξέος στα ούραήταν σημαντικά αυξημένα σε όλες τις ομάδες ανθρώπων με τη νόσο Αλτσχάιμερ και συσχετίστηκαν με γνωστική έκπτωση. Μάλιστα, αναλύοντας τα μυρμηκικά επίπεδα στα ούρα σε συνδυασμό με βιοδείκτες της νόσου στο αίμα, οι μελετητές διαπίστωσαν ότι μπορούσαν να προβλέψουν με μεγαλύτερη ακρίβεια σε ποιο στάδιο της νόσου βρίσκεται ένας ασθενής.

Παρ’ ότι απαιτείται περαιτέρω έρευνα, τα συμπεράσματα των ερευνητών υποδηλώνουν ότι το μεθανικό οξύ θα μπορούσε να λειτουργήσει ως ευαίσθητος βιοδείκτης για τον εντοπισμό της νόσου Αλτσχάιμερ σε πρώιμο στάδιο, ανοίγοντας ενδεχομένως το δρόμο για φθηνό και βολικό προσυμπτωματικό έλεγχο ασθενειών.

«Η ανίχνευση βιοδεικτών στα ούρα είναι βολική και οικονομικά αποδοτική και θα πρέπει να διενεργείται στο πλαίσιο των εξετάσεων ρουτίνας σε ηλικιωμένους», καταλήγουν οι μελετητές.