Η μυοκαρδιοπάθεια Takotsubo, γνωστή και ως σύνδρομο της «ραγισμένης καρδιάς», αποτελεί μια σοβαρή καρδιολογική διαταραχή που πυροδοτείται από έντονο στρες. Σύμφωνα με νέα ευρήματα που δημοσιεύθηκαν στο Journal of the American Heart Association, οι άνδρες φαίνεται να παρουσιάζουν σημαντικά υψηλότερα ποσοστά θνησιμότητας.
Η πάθηση αυτή χαρακτηρίζεται από προσωρινή διαταραχή στη λειτουργία της καρδιάς, κατά την οποία μια περιοχή της αριστερής κοιλίας παρουσιάζει υποκινησία ή ακινησία, ενώ τα υπόλοιπα τοιχώματα υπερλειτουργούν. Η αιτία της θεωρείται πώς σχετίζεται με την αιφνίδια και έντονη απελευθέρωση ορμονών του στρες, όπως η αδρεναλίνη, συνήθως μετά από τραυματικά ή αγχογόνα γεγονότα, όπως η απώλεια αγαπημένου προσώπου ή ένα διαζύγιο. Η Takotsubo μπορεί να προκαλέσει σοβαρή αλλά συνήθως αναστρέψιμη, καρδιακή ανεπάρκεια, ωστόσο δεν είναι ακίνδυνη, καθώς μπορεί να αποβεί θανατηφόρα.
Το κλινικό της προφίλ μοιάζει σε μεγάλο βαθμό με εκείνο του εμφράγματος του μυοκαρδίου, γεγονός που συχνά οδηγεί σε λανθασμένη διάγνωση. Συμπτώματα όπως θωρακικός πόνος, δύσπνοια και παροδική διόγκωση της καρδιάς είναι κοινά και συχνά συγχέονται με οξύ στεφανιαίο σύνδρομο.
Μεγάλης κλίμακας μελέτη αποκαλύπτει ανησυχητικά ευρήματα
Η πρόσφατη ανασκόπηση, μια από τις πλέον εκτεταμένες που έχουν πραγματοποιηθεί σχετικά με το σύνδρομο, αξιολόγησε τις ενδονοσοκομειακές επιπλοκές και τα ποσοστά θνησιμότητας σε σχέση με παράγοντες όπως το φύλο, η ηλικία και η φυλετική καταγωγή, μέσα σε ένα χρονικό διάστημα πέντε ετών.
«Με έκπληξη παρατηρήσαμε ότι η θνησιμότητα λόγω της Takotsubo παρέμεινε σταθερά υψηλή, χωρίς να παρουσιάζει βελτίωση στη διάρκεια της πενταετίας, ενώ οι επιπλοκές κατά τη νοσηλεία ήταν ιδιαίτερα αυξημένες», δήλωσε ο επικεφαλής της μελέτης Δρ. M. Reza Movahed, επεμβατικός καρδιολόγος και κλινικός καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Αριζόνα. Όπως υπογράμμισε, «το επίμονα υψηλό ποσοστό θανάτου είναι ανησυχητικό και αναδεικνύει την ανάγκη για περαιτέρω επιστημονική διερεύνηση και ανάπτυξη νέων θεραπευτικών στρατηγικών».
Η μελέτη βασίστηκε στη βάση δεδομένων Nationwide Inpatient Sample, μια από τις μεγαλύτερες πηγές πληροφοριών για νοσηλείες στις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι ερευνητές εντόπισαν 199.890 ενήλικες που διαγνώστηκαν με μυοκαρδιοπάθεια Takotsubo την περίοδο 2016-2020. Από αυτούς, η πλειοψηφία (83%) ήταν γυναίκες και η μέση ηλικία ήταν τα 67 έτη.
Η συνολική ενδονοσοκομειακή θνησιμότητα έφτασε το 6,5%, χωρίς αξιοσημείωτη μείωση καθ’ όλη την πενταετή περίοδο, ενώ οι άνδρες εμφάνισαν διπλάσιο ποσοστό θανάτου σε σύγκριση με τις γυναίκες (11,2% έναντι 5,5%). Οι μείζονες επιπλοκές περιλάμβαναν συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια (35,9%), κολπική μαρμαρυγή (20,7%), καρδιογενές σοκ (6,6%), εγκεφαλικό επεισόδιο (5,3%) και καρδιακή ανακοπή (3,4%).
Παράγοντες που διαφοροποιούν τον κίνδυνο
Παρότι τα υψηλότερα ποσοστά εμφάνισης της πάθησης καταγράφηκαν σε άτομα άνω των 61 ετών, η αναλογία εμφάνισης στους ενήλικες ηλικίας 46 έως 60 ετών ήταν 2,6 έως 3,25 φορές μεγαλύτερη συγκριτικά με εκείνη της ομάδας 31-45 ετών. Από πλευράς φυλετικής καταγωγής, οι λευκοί ενήλικες παρουσίασαν τη μεγαλύτερη επίπτωση της νόσου (0,16%).
Η μελέτη ενισχύει την ιδέα ότι το είδος του στρες που οδηγεί στην εμφάνιση του συνδρόμου διαφέρει ανάλογα με το φύλο. Στους άνδρες, το σύνδρομο Takotsubo συχνά ακολουθεί σωματικά στρεσογόνα γεγονότα, όπως μια χειρουργική επέμβαση ή ένα εγκεφαλικό επεισόδιο. Στις γυναίκες, το στρες είναι συνήθως συναισθηματικής φύσης, όπως η απώλεια εργασίας ή η απώλεια αγαπημένου προσώπου. Επιπλέον, φαίνεται να διαθέτουν καλύτερη κοινωνική υποστήριξη, γεγονός που μπορεί να συμβάλλει θετικά στην ανάρρωση και να μειώνει τον κίνδυνο θανάτου.
Επίσης, αναδείχθηκαν σημαντικές διαφοροποιήσεις ανάλογα με παραμέτρους όπως το μέσο οικογενειακό εισόδημα, το είδος και το μέγεθος του νοσοκομείου, καθώς και το καθεστώς ασφάλισης υγείας. Οι ανισότητες αυτές ενδέχεται να επηρεάζουν την ταχύτητα διάγνωσης, τη διαθεσιμότητα εξειδικευμένης φροντίδας και την ποιότητα των θεραπευτικών παρεμβάσεων.
Διαγνωστική προσέγγιση και μελλοντικές δυνατότητες
«Οι επαγγελματίες υγείας πρέπει να αξιολογούν προσεκτικά ασθενείς με συμπτώματα εμφράγματος, ιδίως όταν η στεφανιογραφία δεν αποκαλύπτει σημαντική απόφραξη των στεφανιαίων αρτηριών», τόνισε ο Δρ. Movahed. Η κλασική διαταραχή κίνησης της αριστερής κοιλίας μπορεί να υποδεικνύει το σύνδρομο Takotsubo. Ο ίδιος πρότεινε ότι σε περιπτώσεις ακανόνιστου καρδιακού ρυθμού, όπως η κολπική μαρμαρυγή, θα μπορούσε να χορηγηθεί νωρίς αντιπηκτική αγωγή, ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος εγκεφαλικού επεισοδίου. Παράλληλα, η διαφοροποίηση της πάθησης από το έμφραγμα με βάση την ηλικία θα μπορούσε να επιταχύνει τη διάγνωση, αποτρέποντας την παρανόηση ότι το σύνδρομο αφορά μόνο ηλικιωμένα άτομα.
Βέβαια, αξίζει να σημειωθεί ότι η εν λόγω έρευνα, αν και ευρείας κλίμακας, παρουσίασε ορισμένους περιορισμούς. Τα στοιχεία προέρχονταν από διοικητικά αρχεία και κωδικούς νοσηλειών, κάτι που μπορεί να οδήγησε σε διπλοεγγραφές ή σε παραλείψεις περιπτώσεων. Επιπλέον, δεν συμπεριλήφθηκαν δεδομένα εξωτερικών ιατρείων, ούτε διαφοροποιήθηκαν οι υποτύποι της πάθησης ή οι συνυπάρχουσες ασθένειες. Ο Δρ. Movahed δήλωσε, επίσης, ότι μέχρι σήμερα δεν έχουν βρεθεί φάρμακα ή άλλες θεραπείες που να μειώνουν αποτελεσματικά τον κίνδυνο επιπλοκών ή θανάτου από το σύνδρομο. Η έλλειψη προόδου στα ποσοστά επιβίωσης ενισχύει την ανάγκη για νέες θεραπευτικές παρεμβάσεις, περαιτέρω έρευνες σχετικά με τη διαχείριση των ασθενών και τον λόγο πίσω από τις διαφορές στα ποσοστά θανάτου μεταξύ ανδρών και γυναικών.
www.ygeiamou.gr
